Dostęp do serwera przez FTP, FTPS, SCP, SFTP i SSH

Chcąc postawić stronę internetową lub udostępnić usługi, pliki w Internecie potrzebujemy (najczęściej) serwera. Zwykle jest nim komputer lub grupa komputerów, które wynajmujemy od zewnętrznej firmy (tzw. hosting). Większość usługodawców hostingu udostępnia panel w którym zarządzamy niektórymi elementami serwera – ustawiamy wersję PHP, tworzymy bazy danych, podpinamy domeny. Wielu z nich oferuje również zautomatyzowane instalowania aplikacji – wybieramy skrypt (np. WordPress) i instalujemy wskazując miejsce w którym strona ma być fizycznie umieszczona. Taki autoinstalator dodaje i podpina również bazę danych, jeżeli jest to wymagane.

Często to wystarczy, ale co jeżeli chcemy zainstalować najnowszą wersję skryptu, aplikację której nie ma w autoinstalatorze, umieścić lub zmienić na serwerze pliki? Do takich operacji używane są specjalne programy, które przy użyciu protokołów pozwalają na bezpieczne korzystanie ze zdalnego połączenia. Do dostępu do plików jednym z najczęściej używanych programów jest FileZilla, albo WinSCP (kiedyś korzystałem z pierwszego, ale pojawił się problem z jednym z protokołów, którego nie udało się przeskoczyć i przestawiłem się na WinSCP – i tak już zostało). Jeżeli jednak chcemy dodatkowo uruchamiać pliki, które nie są dostępne publicznie, albo wykonywać bardziej zaawansowane operacje to najprawdopodobniej użyjecie putty.

WinSCP

WinSCP to program, który umożliwia nam nawiązanie połączenia z serwerem i przesyłanie plików w obie strony. Interfejs jest intuicyjny i nie powinien sprawić większego problemu. Po uruchomieniu programu tworzymy nowe połączenie naciskając Nowa sesja i po poprawnym połączeniu uzyskujemy dostęp do plików na serwerze (po prawej stronie). Pliki na naszym komputerze znajdują się w tabelce po lewej stronie. Kopiowanie plików z jednej strony polega na wybraniu go i naciśnięciu F5.

WinSCP
Interfejs programu WinSCP

Nowe połączenie

Aby połączyć się z hostem naciskamy na nowe połączenie i w zależności od używanego protokołu, ustawiamy wymagane elementy, które znajdziemy zwykle w panelu udostępnionym przez firmę hostingowom.

FTP – popularny protokół do komunikacji ze standardowym numerem potu 21

FTPS – bezpieczniejsze od FTP, wybieramy protokół FTP i ustawiamy właściwe szyfrowanie

SCP – bezpieczniejszy protokół

SFTP / SSH – nie wymaga serwera FTP, wybieramy protokół SFTP i ustawiamy dane do logowania takie same jak przy połączeniu SSH.

WinSCP

Aby dodatkowo zabezpieczyć połączenie SSH, możemy używać klucza prywatnego (czasami może być to wymagane). Aby dodać klucz używany przy połączeniu (wcześniej musimy go oczywiście wygenerować), klikamy na Zaawansowane i wchodzimy do właściwej zakładki.

WinSCP

Putty

Putty to popularny klient SSH, który pozwala nam na dostęp i wykonywanie operacji na serwerze. Za jego pomocą uruchomimy pliki, wydamy komendy czy ustawimy crone’a (akcje wykonywane cyklicznie). Do jego obsługi wymagana jest chociaż podstawowa znajomość linuxa (minimum to komendy ls i cd, które służą do poruszania się po serwerze i wyświetlania plików).

putty
Dodawanie serwera w Putty
putty
Dodawanie klucza w Putty

Podajemy nazwę hosta, port i protokół (SSH), a także nazywamy naszą sesję. Na końcu klikamy Save (opcjonalnie). Otwarcie sesji następuje po wybraniu jej z listy i kliknięciu Open. Teraz zostaniemy poproszeni o podanie nazwy użytkownika oraz hasła, bądź hasła do klucza (jeżeli taki załadowaliśmy).